De herontwikkeling van de locatie ‘t Lage in Moordrecht biedt een unieke kans om de dorpsbebouwing aan de zuidwestzijde van het dorp te voltooien en een heldere dorpsrand te creëren. Het project wordt gerealiseerd op het voormalige terrein van voetbalvereniging VVM, dat beschikbaar kwam door de verplaatsing van de vereniging naar een nieuw sportcomplex. Dit stedenbouwkundig plan, in combinatie met een beeldkwaliteitplan, schetst een toekomstgericht ontwerp dat recht doet aan de rijke historie van Moordrecht.
De locatie ‘t Lage, aan de zuidwestelijke rand van Moordrecht, is een gebied met rijke historie en grote potentie. Het voormalige terrein van voetbalvereniging VVM biedt na jarenlange sportieve invulling ruimte voor een nieuwe bestemming: woningbouw. Deze ontwikkeling maakt het mogelijk om de dorpsrand te versterken en Moordrecht verder uit te breiden op een manier die de leefbaarheid en identiteit van het dorp behoudt en versterkt.
De herontwikkeling speelt in op de veranderende behoeften van de gemeenschap. Met een mix van traditionele en moderne architectuur, zorgvuldig ontworpen woonmilieus en een sterke focus op duurzaamheid en groen, weerspiegelt het ontwerp zowel het verleden als de toekomst van Moordrecht. De omliggende Vierde Tochtweg en Nicolaas Beetslaan vormen natuurlijke grenzen van het gebied, terwijl het bestaande trapveld in zijn huidige vorm behouden blijft als belangrijk speel- en ontmoetingspunt voor de buurt.
De geschiedenis van Moordrecht als centrum van baksteenproductie is een leidraad voor het ontwerp. Van de 15e eeuw tot de 19e eeuw stonden steenfabrieken langs de oevers van de Hollandsche IJssel. De ‘IJsselsteentjes’ werden gevormd uit rivierbaggermateriaal en vormden de basis voor veel gebouwen in de regio. Deze rijke historie wordt geëerd in de architectuur van de nieuwe wijk, met traditionele baksteen als centraal thema.
Met twee duidelijk onderscheiden woonmilieus – lint-bebouwing langs de Vierde Tochtweg en dorps-bebouwing in de kern – biedt het plan een gevarieerd woonaanbod dat aansluit bij de behoeften van huidige en toekomstige bewoners. Het stedenbouwkundig ontwerp zorgt voor een vloeiende overgang tussen het dorp en het omliggende landschap, met veel aandacht voor detail in zowel de bebouwing als de openbare ruimte.
Historie en Identiteit
De geschiedenis van Moordrecht is nauw verweven met de baksteenindustrie en het omliggende veenlandschap. De nieuwe wijk borduurt voort op deze historie door gebruik te maken van traditionele baksteenarchitectuur. De rode en bruin-antraciete gevels weerspiegelen het materiaalgebruik van de oude steenfabrieken, terwijl eigentijdse detaillering zorgt voor een moderne uitstraling.
Het ontwerp respecteert de bestaande structuur van Moordrecht en versterkt deze door een onderscheid te maken tussen lint- en dorps-bebouwing. Langs de Vierde Tochtweg wordt de agrarische lintstructuur benadrukt met ruime kavels, voortuinen en een gevarieerd dakenlandschap. De dorpskern krijgt een samenhangend karakter met traditionele hoofdvormen en subtiele accenten die bijdragen aan een levendig straatbeeld.
Architectonische accenten
Hoeklocaties en kopgevels krijgen extra aandacht om visuele herkenningspunten en variatie te creëren. Dit wordt bereikt door het toepassen van erkers, kapoverstekken en bijzondere raampartijen. Het centrale middenblok, ontworpen als een carré, wordt omlijst door een ‘Delftse stoep’, wat zorgt voor samenhang en een hoogwaardige uitstraling.
Duurzaamheid en klimaatadaptatie
Een belangrijk aspect van dit project is de integratie van klimaatadaptieve maatregelen. Wadi’s langs de wegen en in groenstroken zorgen voor natuurlijke waterberging en infiltratie, wat essentieel is in een veenlandschap. Groene erfafscheidingen en hagen versterken de biodiversiteit en dragen bij aan een natuurlijke uitstraling van de wijk.
Het parkeren wordt grotendeels verborgen in parkeerkoffers, wat het autovrije karakter van de wijk benadrukt. Deze parkeervoorzieningen zijn multifunctioneel, met mogelijkheden voor waterberging onder het verhard wegdek.
Groenstructuur
De groenstructuur is een integraal onderdeel van het ontwerp. Het bestaande trapveld blijft behouden als speelvoorziening en wordt aangevuld met bloemrijke wadi’s, knotwilgen en elzen. Langs de straten zorgen bomenrijen voor een lommerrijk straatbeeld. Deze elementen dragen bij aan een gezonde, groene leefomgeving die aansluit bij het dorpse karakter van Moordrecht.
Initiatief en voorbereiding
De herontwikkeling van ‘t Lage begon met een grondige analyse van de locatie en de behoeften van de gemeenschap in Moordrecht. Door de verplaatsing van de voetbalvereniging VVM kwam een unieke kans vrij om het voormalige sportterrein te transformeren in een eigentijdse woonwijk. Samen met bewoners, lokale overheden en experts op het gebied van stedenbouw, landschap en architectuur is een visie ontwikkeld die recht doet aan de rijke geschiedenis en identiteit van Moordrecht.
Het stedenbouwkundig plan vormt een tweeluik met het beeldkwaliteitplan, dat een gedetailleerde uitwerking geeft van de architectonische en ruimtelijke ambities. Dit proces werd gekenmerkt door een intensieve samenwerking met betrokken partijen, waarbij de input van omwonenden een belangrijke rol speelde in het ontwerp.
Ontwerp van de woonmilieus
Het ontwerp van de wijk is gebaseerd op een duidelijke scheiding tussen twee woonmilieus: lint-bebouwing en dorps-bebouwing. Deze benadering zorgt ervoor dat het gebied een natuurlijke overgang vormt tussen de bestaande dorpsstructuur en het omliggende agrarische landschap.
De lint-bebouwing langs de Vierde Tochtweg is ontworpen met aandacht voor de karakteristieke agrarische lintstructuur. Vrijstaande woningen en twee-onder-één-kapwoningen wisselen elkaar af, met ruime voortuinen en bruggetjes die aansluiten op het landelijke karakter. De oriëntatie van de gevels naar de weg en het gevarieerde dakenlandschap zorgen voor een visueel aantrekkelijke straat.
De dorps-bebouwing daarentegen sluit naadloos aan op de bestaande dorpskern. Hier worden woningen gerealiseerd met traditionele hoofdvormen, aangevuld met eigentijdse details. Het centrale carré in dit gebied wordt omlijst door een Delftse stoep en groene erfafscheidingen, wat zorgt voor een samenhangend en verzorgd straatbeeld.
Duurzame en klimaatadaptieve oplossingen
In het ontwerp zijn duurzaamheid en klimaatadaptatie vanaf het begin geïntegreerd. De wadi’s langs de wegen en in de groenstroken zijn niet alleen functioneel, maar versterken ook de esthetiek van de openbare ruimte. Ze zorgen voor waterberging en natuurlijke infiltratie, essentieel in het laaggelegen veenlandschap van Moordrecht.
De groenstructuur van de wijk speelt een cruciale rol in het ontwerp. Het bestaande trapveld wordt behouden en omlijst met nieuwe beplanting. Bomenrijen en bloemrijke wadi’s creëren een lommerrijk en biodivers woongebied. Deze elementen zijn niet alleen visueel aantrekkelijk, maar dragen ook bij aan een gezonde leefomgeving en een aangenaam microklimaat.
Uitvoering en realisatie
De uitvoering van het project verloopt in fasen om een soepele overgang voor de omgeving te garanderen. Het behoud van het trapveld en de bestaande groenstructuur vormden belangrijke voorwaarden bij de planontwikkeling. Ook het beperken van overlast voor omwonenden stond centraal tijdens de bouwfase.
De herontwikkeling van ‘t Lage in Moordrecht is een inspirerend voorbeeld van hoe stedenbouw en architectuur kunnen bijdragen aan een gezonde, toekomstbestendige leefomgeving. Dit project heeft niet alleen de fysieke dorpsrand versterkt, maar ook het sociale en culturele weefsel van de gemeenschap verrijkt. Door de rijke geschiedenis van Moordrecht als leidraad te nemen, is een ontwerp ontstaan dat traditie en innovatie combineert.
De scheiding tussen lint- en dorps-bebouwing zorgt voor een duidelijke structuur en versterkt de relatie tussen dorp en landschap. Duurzaamheid staat centraal in elk aspect van het ontwerp: van de wadi’s voor waterbeheer tot de groene erfafscheidingen en energiezuinige bouwmaterialen. Deze integrale aanpak maakt ‘t Lage niet alleen aantrekkelijk voor huidige bewoners, maar ook voor toekomstige generaties.