Reeuwijk-Dorp, Locatie Citylife

Voorafgaand aan de sluiting is de voormalige gemeente Reeuwijk lange tijd in gesprek geweest met de ondernemer om discotheek City-Life te sluiten en te verplaatsen naar een andere locatie. Om die verplaatsing te kunnen bekostigen is een bouwplan om de discotheek, met uitzondering van het bestaande woonhuis, te slopen en in plaats daarvan een aantal nieuwe woningen te bouwen. Op de locatie achter Nieuwdorperweg 65 worden een aantal grote schuren gesloopt. Hiervoor in de plaats worden een 9 tal woningen ontwikkeld. Reeuwijk-Dorp krijg hiermee een geheel nieuwe representatieve entree en dorpsrand.

Historische ontwikkeling
Reeuwijk en omgeving zijn vanaf de 13e eeuw ontgonnen. Reeuwijk-Dorp was van oudsher het bestuurlijk centrum. Die rol is vanaf de 18e eeuw overgenomen door Reeuwijk-Brug. Reeuwijk-Dorp is een typisch lintdorp dat in de oorspronkelijke landschappelijke structuur van de middeleeuwse veenontginningen zijn oorsprong heeft. Het dorp is ontstaan op een plek waar meerdere linten bij elkaar komen. In het omringende landschap zijn de verschillende verkavelingsrichtingen terug te vinden die ontstaan zijn als gevolg van de oorspronkelijke ontginningsmethode van het veengebied. Elke polder heeft een eigen verkavelingsrichting, die haaks op de ontginningsbasis ligt.

Het veengebied ten westen van het dorp is afgegraven voor de turfwinning. Door de drooglegging in de 19e eeuw is de laaggelegen Polder Middelburg ontstaan, waardoor Reeuwijk-Dorp op een markante overgang in het landschap is komen te liggen. De oudere delen van het dorp liggen in het hooggelegen niet-verveende gebied. In de 20e eeuw is het dorp uitgebreid in de laaggelegen droogmakerij. Dit hoogteverschil is nog duidelijk waarneembaar in het huidige dorp.

Het beeld van Reeuwijk-Dorp wordt bepaald door de aanwezigheid van de oorspronkelijke lintbebouwing die is georiënteerd op het oorspronkelijke veenweidelandschap. Doordat het oorspronkelijk karakter van het bebouwingslint grotendeels bewaard is gebleven, vormt dit lint de belangrijkste bebouwingsstructuur van het dorp. Achter het bebouwingslint hebben zich vanaf de jaren ’60 projectmatige woningbouwontwikkelingen plaatsgevonden, waarbij Reesvelt I begin 21ste eeuw de meest recente is geweest. Reesvelt I is een woonwijk met een gevarieerd aanbod van diverse woningtypes met centraal in de wijk gelegen enkele wijkvoorzieningen, waaronder een school en scoutinggebouw. Deze nieuwbouwwijk is via de Dorpsweg en Reewal verbonden met de rest van het dorp.

Het onderliggende veenlandschap met de langgerekte sloten zorgt voor lange zichten over het landschap. De sloten die tot aan de Nieuwdorperweg lopen zorgen voor doorkijken richting het polderlandschap. Aan beide zijde van de Nieuwdorperweg zijn twee ontginningsrichtingen zichtbaar. Vanaf de weg is dit goed zichtbaar door de richting van de sloten maar ook door de verschillende oriëntatie van de bebouwing aan beide zijde van de weg.

Stedenbouwkundige opgave
Planconcept
Op beide locaties vindt herontwikkeling plaats. Op de City-Life locatie wordt de voormalige discotheek inclusief het parkeerterrein herontwikkeld tot woningbouwlocatie. Achter de woning Nieuwdorperweg 65 worden de schuren verwijderd en ruimte gemaakt voor woningen. Voor beide locaties geld dat achter op het terrein een nieuw ‘erf’ wordt gemaakt waaromheen de woningen worden geclusterd. Aan de Nieuwdorperweg zijn meer van deze erven te vinden. Het is kenmerkend voor de oude dorpslinten dat het hoofdgebouw aan de weg staat met achter op het erf een verzameling van schuren en opstallen. In dit geval worden de achtererven herontwikkeld tot woningbouw.

Hoofdopzet
De twee locaties worden ontsloten vanaf de Nieuwdorperweg doormiddel van doodlopende straten. Vrijstaande woningen worden rondom de ‘erven’ gesitueerd. De vrijstaande bebouwing zorgen voor een transparante rand richting het landschap. Een voetgangersverbinding richting het bestaande dorp verbind de locatie Achter Pakhuis en zorgt voor een snelle verbinding richting de school in de buurt Reesvelt. Deze route wordt ook gebruikt voor de locatie City-Life. De bestaande waterstructuur blijft zoveel mogelijk behouden en er worden nieuwe sloten toegevoegd om de randen van de locaties vorm te geven.

Woonmilieu en sfeer
Reeuwijk-Dorp krijgt een nieuwe dorpsrand. De twee locaties vallen in de toekomst binnen de bebouwde kom en worden duidelijk onderdeel van het bestaande dorp. Qua uitstraling en sfeer wordt er aansluiting gezocht bij de bestaande bebouwing langs de Nieuwdorperweg en met de aangrenzende randen van Reeuwijk-Dorp. Elke locatie heeft zijn eigen ‘erf’ dat wel een eigen architectonisch karakter kan krijgen. Dat verschil zit hem vooral in de architectonische detaillering en inrichting van de openbare ruimte. De twee woningen op de locatie City-Life die direct aan de Nieuwdorperweg grenzen en de entree markeren voegen zich qua detaillering en uitstraling naar het karakter van de Nieuwdorperweg.

Een nieuwe dorpsrand – Beleving vanaf de Nieuwdorperweg
Reeuwijk-Dorp krijgt met de herontwikkeling van Achter Pakhuis locatie en City Life een hele nieuwe dorpsrand. In de structuurvisie van Reeuwijk- Dorp staat dat het gewenst is deze dorpsrand te verbeteren. Met de herontwikkeling van beide locaties wordt hieraan voldaan, mits deze zorgvuldig wordt ingepast. De beleving vanaf de Nieuwdorperweg is hiervoor van groot belang. In de huidige situatie wordt het terrein van City Life omzoomt met een dichte rij knotwilgen. De rand van Achter Pakhuis locatie wordt nu nog bepaald door het zicht op grote schuren die deels worden afgeschermd door boombeplanting.

In de toekomst krijgt de dorpsrand een meer bebouwd karakter met vrijstaande en twee-onder-een kapwoningen. De meest in het oog springende bebouwing zullen de twee woningen zijn die de entree van City Life markeren. Deze bebouwing wordt in stijl van het bestaande lint vormgegeven. De randen van het plan worden landschappelijk ingepast met langs de entree van Achter Pakhuis locatie gebiedseigen knotwilgen en rietkragen langs de sloten. Hierdoor ontstaat er een gelaagd zicht met op de voorgrond het polderlandschap met rietkragen, de nieuwe dorpsrand en op de achtergrond de twee kerktorens. Het zicht op de twee kerktorens zijn van groot belang om he karakteristieke silhouet van Reeuwijk-Dorp te behouden.

Planuitwerken – Verkavelingsplan
Voor het ontwerp van beide locaties vormen cultuurhistorie en landschap belangrijke thema’s. De bestaande waterstructuur is als basis genomen voor beide locaties. De grote van de eilanden komt voort uit dit gegeven. Het zicht op het open polderlandschap wordt gewaarborgt door zichten tussen de bebouwing door, over de bruggen en vanaf de wegen over de tuinen heen.

De cultuurhistorie wordt zichtbaar in het principe van ‘erven’ achter de bebouwing aan het lint. Het oude principe krijgt een nieuwe invulling in de vorm van woningbouw rond een nieuw ‘erf’. De twee woningen op de locatie City Life direct aan de Nieuwdorperweg krijgen een historische uitstraling die past bij het karakter van de nieuwdorperweg. Het gaat niet om historiserende architectuur maar om de juiste detaillering die kenmerkend is voor de oude boerderijen.

De twee erven krijgen elk een eigen invulling. Ze vormgen de basis waaromheen de woningen zijn gesitueerd. Het ‘erf’ op de Achter Pakhuis locatie krijgt een directe voetgangersverbinding met Reesvelt en wordt zo verbonden met het bestaande dorp.

De ontsluiting van beide locaties liggen tegenover elkaar. Dit is een belangrijk gegeven voor de verkeersveiligheid. De Nieuwdorperweg is smal en het is niet gewenst om vlak na elkaar twee nieuwe inritten te maken.

Het woningbouwprogramma bestaan voornamelijk uit vrijstaande bebouwing. Het kleinschalige karaker is passend binnen het concept ‘erven’ waar slechts een klein aantal woningen rond en erg worden gesitueerd. De woningen aan de entree van City Life worden vormgegeven als een boerderij met voor- en achterhuis in het Zuid- Hollandse ‘langhuistype’. De overige woningen krijgen een traditioneel karakter met zoveel mogelijk de bijgebouwen meeontworpen. Hierdoor ontstaat er een architectonische eenheid rond het ‘erf’ en een rustig beeld vanaf het landschap.

Beeldkwaliteitsbeschrijving
De ruimtelijke hoofdopzet van twee locaties sluit aan op de gebiedseigen structuur van het slagenlandschap. Aan de Nieuwdorperweg worden twee nieuwe eilanden toegevoegd. Door een watergang rond de locaties te leggen worden ze losgelegt van het landschap en bij Reeuwijk-Dorp gevoegd. Beide locaties zijn herontwikkel locaties; een grote parkeerplaats met discotheek en een erf met grote schuren/stallen worden herontwikkeld als woningbouwlocatie. Deze vormen samen een nieuwe representatieve entree en nieuwe dorpsrand. Qua architectuur wordt aansluiting gezocht bij de lintbebouwing zoals deze aan de Nieuwdorperweg staat. De landschappelijke inpassing wordt gewaarbord door het aanleggen van nieuwe watergangen, gebruik van gebiedseigen beplanting en het aanleggen van rietkragen langs de zuid-oost gelegen kavels.

Twee woningen zijn met name beeld bepalend voor de nieuwe dorpsentree. Het gaat om de twee woningen die de entree van City-Life markeren en zicht direct op de Nieuwdorperweg oriënteren. De architectonische uitstraling van deze woningen moet aansluiten bij het karakter van de Nieuwdorperweg. Dit gebeurt niet door historiserende bebouwing neer te zetten maar door de juiste architectonische detaillering. Deze woningen krijgen ook een groen voortuin zoals kenmerkend is voor de eilanden aan de Nieuwdorperweg. De algehele uitstraling van de architectuur past bij het bestaande Reeuwijk-Dorp. De twee locaties moeten echt onderdeel worden van het dorp.

Thema architectuur
Beide locaties worden onderdeel van het bestaande dorp; in de toekomst komen ze binnen de bebouwde kom te liggen en vormen de nieuwe dorpsrand. De twee locaties krijgen een dorpskarakter. Kleinschalige bebouwing wordt gesitueerd rond een centraal ‘erf’. De meeste woningen oriënteren zicht op de ‘erf’. De woningen met het bijgebouw moet als een architectonische eenheid worden ontworpen. Garages en schuren worden opgenomen in het hoofdgebouw maar zijn duidelijk onderschikt. Hierdoor wordt verrommeling langs de randen voorkomen en de zichten tussen de bebouwing gewaarborgd.

De twee woningen direct aan de Nieuwdorperweg hebben een bijzondere positie. Ze vormen de entree van het eiland maar ook markeren ze de nieuwe entree van het dorp. Deze woningen moeten onderdeel worden van het lint langs de Nieuwdorperweg.

De woningen profiteren optimaal van de ligging aan het water. De woningen zijn daardoor sterk op de ‘erven’ georiënteerd. Hierdoor ontstaat er een heldere opbouw met de voorkanten aan de straat en de tuinen aan het water. De overgang van privé naar openbaar wordt geregeld met projectmatig aangeplante hagen en langs de watergangen wordt houten beschoeiing aangelegd.

Thema openbare ruimte
De twee doodlopende wegen eindigen op een ‘erf’. De hoofdontsluiting heeft een profielbreedte van zes meter vanwege de bereikbaarheid voor de hulpdiensten. Het is uitsluitende bestemmingsverkeer dat deze wegen zal gebruiken. Om het profiel optisch te versmallen worden aan beide zijde een strook met halfverharding aangelegd van één meter breed begeleid door een molgoot. Met daarlangs de lage hagen geeft dit een kleinschalig en dorps karakter. Bij de locatie Achter Pakhuis worden aan de noordzijde van de entree gebiedseigen knotwilgen geplant.

Elk ‘erf’ heeft zijn eigen groene ruimte met ruimte voor een speeltoestel voor de jongste categorie kinderen (0 tot 6 jaar). Een grote boom markeert deze ruimte. Het parkeren op het ‘erf’ wordt in gelijk materiaal en kleur gemaakt. De hoeken worden met witte klinkers aangegeven. Als er geen auto’s staan worden deze onderdeel van het ‘erf’.