Tabaksteeg zuid | Leusden

Tabaksteeg Zuid is een nieuw te ontwikkelen woongebied in Leusden, gelegen tussen de Arnhemseweg, Hamerveldseweg en Leusbroekerweg. Het gebied, met een oppervlakte van 57 hectare, grenst direct aan de bestaande woonwijk Tabaksteeg Noord en biedt ruimte voor circa 990 woningen in diverse prijscategorieën, waaronder zowel koopwoningen als sociale huurwoningen. De ontwikkeling van Tabaksteeg Zuid is nauw verbonden met de rijke historie van Landgoed De Boom en de omliggende landgoederen, die een belangrijke rol spelen in de landschappelijke en ecologische structuur van het gebied. IMOSS werkt sinds 2023 in opdracht van de Gemeente Leusden aan dit project. In samenwrking met GROW landschapsarchitectuur zijn de Kader en Randvoorwaarden en het VO stedenbouwkundig plan opgesteld. Momenteel werken we aan de uitwerking van het DO stedenbouwkundig plan en het beeldkwaliteitplan. Binnen dit project wordt niet alleen ingezet op woningbouw, maar ook op een duurzame groenblauwe inrichting, klimaatadaptatie en versterking van de ecologische structuur. De landschappelijke ontstaansgeschiedenis van de Utrechtse Heuvelrug en de Gelderse Vallei vormt de basis voor een toekomstbestendig plan waarin groen, water en wonen hand in hand gaan.

De gemeente Leusden heeft Tabaksteeg Zuid aangewezen als een van de zoekgebieden voor woningbouw om tegemoet te komen aan de groeiende woningbehoefte. Het gebied kent een bijzondere ligging aan de voet van de Utrechtse Heuvelrug en maakt deel uit van het historische Landgoed De Boom. Dit landgoed heeft een geschiedenis die teruggaat tot de 19e eeuw, toen Arnoud Jan de Beaufort begon met het verwerven van landerijen en boerderijen in de omgeving.

Het stedenbouwkundig plan voor Tabaksteeg Zuid heeft als doel een woongebied te creëren met een dorpse uitstraling, waarin het behoud van bestaande houtwallen en de historische verkavelingsstructuur een grote rol spelen. Bovendien wordt het project gekoppeld aan de ontwikkeling van nieuwe natuur in het nabijgelegen Langesteeggebied, waarmee een robuuste groenblauwe verbinding wordt gecreëerd.

Tabaksteeg Zuid ligt in een gebied met een rijke geschiedenis en landschappelijke diversiteit. De oorsprong van Landgoed De Boom, dat een groot deel van het plangebied beslaat, gaat terug tot de 19e eeuw. De karakteristieke elementen van dit landgoed, zoals de ‘Boomblauwe’ luiken en de historische pachtboerderijen, blijven een belangrijk onderdeel van de omgeving.

Daarnaast kent het gebied een bijzondere ontstaansgeschiedenis. De Gelderse Vallei is gevormd tijdens de voorlaatste ijstijd en wordt gekenmerkt door dekzandruggen en moerige gronden. De historische verkavelingstructuren zijn nog steeds zichtbaar en bepalen mede de opzet van het nieuwe woongebied. Het behoud en de integratie van deze structuren in het stedenbouwkundig plan zorgen voor een natuurlijke overgang tussen het nieuwe woongebied en het omliggende landschap.

Een ander belangrijk aspect van het project is de duurzame ontwikkeling van het Langesteeggebied. Hier wordt 18 tot 22 hectare nieuwe natuur gerealiseerd, waarmee een ecologische verbinding wordt gelegd tussen de Schoolsteegbosjes en Boom-West. Dit draagt bij aan de biodiversiteit en versterkt het Groene Valleilint.

Daarnaast wordt de waterstructuur van het gebied hersteld en uitgebreid. Het bestaande oppervlaktewatersysteem wordt verbeterd, waarbij oude watergangen worden hersteld en natuurvriendelijke oevers worden gecreëerd. Dit draagt bij aan een klimaatbestendige inrichting, waarin waterberging en groen een integraal onderdeel vormen van de woonomgeving.

De ontwikkeling van Tabaksteeg Zuid is een zorgvuldig proces dat in nauwe samenwerking met diverse partijen wordt uitgevoerd. In maart 2022 ondertekenden Stichting De Boom en de ontwikkelaars Osinga, Schoonderbeek en Heijmans een intentieovereenkomst voor de gronden van Stichting De Boom. De gemeente Leusden speelt een actieve rol in de ontwikkeling en stelt als voorwaarde dat de grondruil in overeenstemming is met de lange termijn doelen van het gebied.

Bij de planvorming wordt rekening gehouden met zowel stedenbouwkundige als ecologische randvoorwaarden. Het ontwerp voor Tabaksteeg Zuid is gebaseerd op het principe van een duurzame, klimaatadaptieve woonwijk, waarin groen en water een prominente rol spelen. De provincie Utrecht heeft binnen het programma ‘Groen Groeit Mee’ richtlijnen opgesteld om groen en water integraal onderdeel te maken van nieuwe woonontwikkelingen. Dit sluit naadloos aan bij de visie voor Tabaksteeg Zuid.

Een belangrijk uitgangspunt is het behoud van karakteristieke landschapselementen, zoals lanen, poelen en houtwallen. Deze elementen worden ingepast in het nieuwe woongebied, waardoor de historische identiteit van het gebied behouden blijft. Daarnaast wordt ingezet op natuurinclusief bouwen en het versterken van biodiversiteit door middel van groene daken, gevelbegroeiing en ecologische verbindingszones.

De infrastructuur wordt zo ontworpen dat het gebied optimaal bereikbaar is, zowel per auto als met openbaar vervoer. Buslijn 80 en diverse andere buslijnen zorgen voor een goede verbinding met de regio, terwijl het fietsnetwerk wordt uitgebreid om duurzame mobiliteit te stimuleren. De nabijheid van het winkelcentrum van Tabaksteeg Noord en andere voorzieningen maken het gebied aantrekkelijk voor toekomstige bewoners.

Door de integratie van het historische landschap, de versterking van ecologische structuren en de toepassing van klimaatadaptieve maatregelen ontstaat een woongebied dat niet alleen aantrekkelijk is voor bewoners, maar ook een positieve bijdrage levert aan de bredere omgeving.