LA5HL Alblasserwaard-Vijfheerenlanden

IMOSS werkt momenteel in opdracht van de regio Alblasserwaard-Vijfheerenlandenaan een ruimtelijke en maatschappelijke toekomstvisie en een Landschapsontwikkelingsplan met een doorkijk naar 2030. In deze regio werken drie gemeenten (Gorinchem, Vijfheerenlanden en Molenlanden) samen met twee provincies (Utrecht en Zuid-Holland) én het Waterschap Rivierenland aan de Regionaal Maatcshappelijke Agenda (RMA).

Toekomstvisie en Landschapsontwikkelingsplan Alblasserwaard-Vijfheerenlanden

Aanleiding

Het Landschapsontwikkelingsplan vormt één van een 15 tal opgaven die in het kader van de RMA door de regio zijn benoemd. Landschapsontwikkeling wordt binnen deze opgave breed opgevat. Het gaat om de huidige en de toekomstige waarden van de ruimte in stad en land en de relaties ertussen. Landschap bevat cultuurhistorische structuren (archeologie, historische geografie), biedt belevings- en gebruiks- mogelijkheden (recreatie/toerisme, landbouw, wonen) en heeft natuurwaarden (geomorfologie, ecologie). Het beoogde resultaat is een toekomstvisie voor het landschap, waarin kansen en bedreigingen voor goede landschapsontwikkeling en de te realiseren programma’s en (gebieds)projecten in beeld zijn gebracht.

De opgave

In het landschap komen tal van ruimtelijke opgaven samen. Daarom wordt landschapsontwikkeling gezien als strategisch middel om specifieke doelen te bereiken. Een aantal onderwerpen nemen gezien de actualiteit een centrale positie in binnen de toekomstvisie:

• toekomst van de agrarische sector
• versterken van de vrijetijdseconomie
• betere bereikbaarheid
• waterveiligheid en klimaatadaptatie
• omgang met bodemdaling

De opgave is om binnen relatief kort tijdsbestek stakeholders op al deze onderwerpen bij elkaar te brengen en draagvlak te creëren voor de toekomstvisie en het landschapsontwikkelingplan. Vervolgens wordt er een uitvoeringsprogramma opgesteld waarin projecten en programma’s concreet worden benoemd en gerealiseerd.

Aanpak

Bij de ontwikkeling van de toekomstvisie voor het landschap volgen wij een pragmatische en daadkrachtige aanpak. Deze aanpak bestaat uit drie fazen:

• Stap 1: Dataverzamelingsfase
• Stap 2: Pressure cookerfase
• Stap 3: Uitvoeringsfase

Dataverzamelingsfase

De eerste fase staat in het teken van het verzamelen van informatie. Deze informatie bestaat enerzijds uit reeds beschikbare bronnen zoals beleidsdocumenten, lopende projecten en programma’s. Anderzijds gaan wij op zoek naar nieuwe informatie door onze eigen landschappelijke en cultuurhistorische analyse te doen. Onderdeel van deze fase is het inzetten van een online participatietraject. Hiermee kunnen met name bewoners en ondernemers in het gebied aan de voorkant betrokken worden bij het proces. In andere projecten hebben wij hier goede ervaringen mee. Een online participatietraject bestaat uit een Facebook en -Instagram campagne, de inzet van Swipocratie (smartphone-app) en een speciale pagina op de projectwebsite.

Ten aanzien van het ontsluiten van bestaande gebiedsinformatie werkt IMOSS met ons eigen digitaal Gebieds Informatie Model (GIM). Het GIM-model laat zich het beste omschrijven als locatie-specifiek GIS systeem dat geïntegreerd is in onze ontwerpomgeving.

De interactieve online ‘Bosatlas’ voor de Alblasserwaard-Vijfheerenlanden is via deze linkt te bezoeken.

Pressure cookerfase

In de tweede fase, de Pressure cookerfase, worden alle stakeholders samengebracht in een tweedaagse sessie De deelnemers worden ingedeeld in groepen en maken los van elkaar een planning en een ontwerp. De groepen rapporteren regelmatig aan de groep als geheel, waarbij de feedback die zij krijgen wordt meegenomen in de volgende ronde. Er wordt aan deze werkwijze vastgehouden totdat er consensus bereikt is. Het GIM-model vormt een goede basis voor bruikbaar kaartmateriaal als basis voor de sessies, lezingen en excursie. De tweedaagse sessie is strak geleid en goed voorbereid. Kernbegrip is deze fase is keuzes maken. De sessie krijgt extra gewicht doordat de resultaten moeten worden gepresenteerd aan bestuurders van de gemeente, provincies en het waterschap.

Uitvoeringsfase

In de uitvoeringsfase wordt een concrete uitvoeringsagenda opgesteld. In deze fase gebeurt het feitelijk opstellen van de toekomstvisie en vindt de identificatie van programma’s en projecten plaats. In deze fase worden de uitkomsten, implicaties en wensen verwerkt. Dit is allemaal gericht op het in beeld brengen van de gedeelde ambities, visievorming en overzicht creëren van de uitvoeringsmogelijkheden, coalitievorming.

Het doel van de Uitvoeringsagenda is om de gestelde ambities uit het gebied tot uitvoering te brengen. De belangrijkste opgave is om de verschillende plannen, ambities en projecten die binnen deze samenwerking spelen met elkaar in verband te brengen. Veel ontwikkelingen zijn ruimtelijke en/of financieel met elkaar verweven en de uitvoering van deze plannen vraagt dan ook om samenhang. Daarnaast staat de regio voor een opgave om keuzes te maken.

Projectwebsite

Ter ondersteuning van de online participatie en communicatie hebben wij een projectwebiste gebouwd. Deze is de bezoeken via deze link.